Uniwersalne opony do MTB - jakie wybrać?

Opony to jeden z najważniejszych elementów wyposażenia roweru górskiego. W końcu jako jedyne mają kontakt z podłożem i - aby tak pozostało - muszą zapewnić nam dobrą przyczepność. Na ich barkach - czy raczej klockach - spoczywa nasze bezpieczeństwo, stabilność i trzymanie w zakrętach, trakcja na podjazdach oraz podczas hamowania. Im bardziej sucha, związana i twarda jest nawierzchnia, tym lepszy będzie niższy i gęściej rozmieszczony bieżnik. Natomiast na błotnistej lub luźnej nawierzchni potrzebujemy opon z większymi i rzadziej rozstawionymi klockami, aby te mogły wgryzać się w podłoże i oczyszczać z błota.

Na rynku dostępne są bardzo zróżnicowane opony do roweru MTB. Różniące się klasą, technologicznym zaawansowaniem, zastosowaniem, bieżnikiem oraz szerokością. My jednak skupimy się tym razem na modelach gdzieś ze środka oferty - takich, które będą uniwersalne i sprawne w większości warunków. Odrzucamy więc modele na stricte suche trasy - szybkie, ale nie radzące sobie na mokrej nawierzchni. Podobnie nie będziemy się zajmować modelami na błoto, które są na tyle agresywne i miękkie, że na twardym podłożu zachowują się mało stabilnie i nieprzewidywalnie. Zobaczmy więc, co składa się na dobrą oponę oraz jakie bieżniki sprawdzą się jako modele na każdy teren i pogodę.

Dlaczego warto mieć jeden uniwersalny zestaw opon?

Jazda cały sezon na jednym komplecie ogumienia to ułatwienie sobie życia. Przede wszystkim zyskujemy więc spokój. Jakby to śmiesznie nie brzmiało, fakty są takie, że montaż uniwersalnych opon do roweru górskiego ma jedną ogromną zaletę - odpada nam kłopotliwa zmiana opon, gdy zmienia się pogoda. Pozbywamy się też rozterek: czy, jakie, kiedy itd. - po prostu mamy określony zestaw, który nieźle poradzi sobie w każdych warunkach i nie musimy o tym myśleć. Oczywiście pod słowem uniwersalność zawsze kryje się pójście na kompromisy, tak będzie również tym razem, ale oferta opon na rynku jest na tyle bogata, że można znaleźć sporo modeli, których właściwości i bieżnik sprawdzają się niemal w każdych warunkach. Oczywiście takie podejście dobre jest w przypadku jazdy rekreacyjnej, amatorskiej czy wycieczkowej. Zawodnikom - szczególnie cross-country, enduro i DH - na pewno nie polecamy takiego podejścia. Co innego w przypadku maratonów MTB - tam często jeden bieżnik potrafi ,,obsłużyć" wszystkie trasy. Również dlatego, że trasa wyścigu bywa na tyle zróżnicowana, że uniwersalność jest zwyczajnie potrzebna w ogumieniu dla maratończyka MTB. Oponom do ścigania w XC i maratonach poświęcamy jednak osobny poradnik: WYŚCIGOWE OPONY MTB XC / XCM - JAKIE WYBRAĆ?.

Jakie zadania muszą spełnić nasze opony?

Przy wyborze opon kierujemy się tym, aby spełniły kilka zadań. Przede wszystkim mają bezpiecznie i pewnie spisywać się na trasach, po których jeździmy. Muszą zapewniać nam przyczepność (lepszą lub gorszą) w każdych warunkach. W skrócie - muszą mieć na tyle agresywny bieżnik, aby sprostały trudnościom na trasie. Zwykle oznacza to model, które ma wysokie klocki boczne i umiarkowanie gęsty bieżnik na środku. Dalej opony muszą mieć dość niskie opory toczenia, aby jazda była przyjemna i nie forsowała nas zanadto. Tu od razu dodamy, że aby uzyskać te dwie pozornie sprzeczne cechy stosuje się często zestaw, gdzie na przednim kole montujemy oponę wyposażoną w agresywniejszy bieżnik dla lepszej przyczepności i sterowności, a na tylnym oponę szybszą, mniej agresywną, która ma niższe opory toczenia. W dużym skrócie opony muszą mieć dobre właściwości jezdne, czyli dawać nam dobry kompromis między przyczepnością, a szybkością. Kolejną sprawą jest bezawaryjność, przecież każdy chce jeździć, a nie naprawiać defekty. Stąd nasz typ na uniwersalne opony do rowerów górskich to modele w mocniejszej wersji, z dodatkową ochroną na przebicia.

Jak szerokie opony wybrać?

To oczywiście zależy od naszej dyscypliny (XC / Trail / Enduro), indywidualnego stylu jazdy, masy ciała oraz naszych szlaków i tego, jaka przeważa na nich nawierzchnia. Na pewno wysuwając jakieś ogólne tendencję można powiedzieć, że współcześnie uniwersalne rozmiary (w kontekście szerokości) opon to:

• Jazda rekreacyjna - 2,1 - 2,4 cala
• Cross-country / Maraton MTB - 2,2 - 2,4 cala
• Trail - 2,3 - 2,5 cala
• Enduro - 2,4 - 2,6 cala

Zasady są tu proste. Szersza opona oferuje świetną przyczepność na trawersach, dobrze pokonuje i ,,wygładza" kamieniste trasy. Ma też większą powierzchnię kontaktu z podłożem, dzięki temu w przypadku suchych warunków dobrze hamuje. W lekkim błocie też sobie radzi. Z kolei, gdy gleba jest bardzo rozmoknięta, a błoto głębokie lepszą przyczepność dają nam węższe opony.

Jeżeli chodzi o masę ciała ridera - osoby lekkie mogą wybierać nieco węższe modele, natomiast cięższe powinny kierować uwagę na szerokie opony. Stąd powyżej prezentujemy orientacyjny przedział, w którym warto się poruszać - mając na uwadze ,,kamienistość" trasy, nasz styl jazdy oraz budowę ciała.

W kontekście szybkości nie warto bać się opon o dużej szerokości, bowiem opory toczenia wcale nie są na nich specjalnie większe. Można odczuć, że nas zwalniają, jednak dzieje się tak z powodu wyższej masy. Cięższe opony mniej dynamicznie przyspieszają. Drugi aspekt to praca ścianek bocznych, czyli uginanie się opony podczas jazdy. Zwykle przy szerszej oponie dajemy niższe ciśnienie i całość mocniej pracuje, a to ,,lekkie bujanie" stawia opór.

Jak agresywny bieżnik wybrać?

Poszukując uniwersalnego zestawu musimy zdecydować się na przednią oponę z wyraźnym i wysokim bieżnikiem. Klocki boczne muszą być wysokie i dość rzadko rozstawione, aby dać nam trzymanie w zakrętach w każdą pogodę. W strefie pośredniej (między klockami bocznymi, a środkiem) warto, aby bieżnik był nieco niższy i bardziej gęsty, bowiem to da wsparcie na nawierzchniach suchych i lekko mokrych oraz na trawersach. Natomiast środek powinien być dość gęsty, ale nadal stanowić kompromis między gripem, a prędkością. Bieżnik powinien być dość gęsty, bo to zapewni szybkość, ale nie do przesady, żeby wciąż poradzić sobie na błocie.

Opona na tył powinna być podobna, choć można pokusić się też o nieco szybszy model. Tutaj dużo zależy też od naszych umiejętności, dla osób początkujących polecamy dwie opony o agresywnej charakterystyce. Dla nich lepsza przyczepność jest dużo bardziej istotna, niż szybsze toczenie. Natomiast w przypadku riderów o dobrej technice jazdy można pokusić się o założenie na tył nieco szybszej opony. Druga tendencja to zakładanie na przód opony szerszej, a na tył nieco węższej - np. zestaw 2,3 i 2,2 cala do XC.

Technologia w oponach MTB

W oponach do rowerów górskich o jakości jazdy decyduje nie tylko bieżnik, ale również inne cechy. Bardzo ważny jest oplot, którego gęstość wyrażona jest w TPI. Im więcej TPI, tym lepsza opona, bowiem lżej się toczy i lepiej układa się do terenu. Nie mniej istotna jest mieszanka gumowa, która odpowiada za lekkość toczenia oraz przyczepność na twardej nawierzchni. To szczególnie ważne na kamienistych trasach. Tam przede wszystkim klasa gumy odpowiada za trzymanie się szlaku, ponieważ opona nie wgryza się w skałę tylko do niej ,,przykleja". W takim wypadku gęsty oplot i dobra mieszanka są bardzo ważne. Z kolei w błocie nie ma to aż takiego znaczenia, bo tam głównie rzeźba bieżnika robi nam robotę. To cenna wiedza, bowiem im lepsza mieszanka i gęstszy oplot, tym wyższa cena zakupu opon. Jeśli więc trasy, po których się jeździ są zwykle mokre, to nie warto przepłacać. Z kolei jeśli jest głównie sucho, zmiennie, a tylko czasem błotniście to lepiej pójść w modele droższe.

Nie mniej ważny temat to wkładki antyprzebiciowe oraz wszelkie wzmocnienia konstrukcji opon. Jako modeli uniwersalnych nie polecamy wam superlekkich odchudzonych wersji ogumienia. Dużo pewniejsze będę właśnie te z dodatkową protekcją.

Kolejny aspekt technologiczny to konstrukcja rantu opony. Tańsze, podstawowe opony są drutowane, a droższe mają kevlarową linkę (zamiast drutu) na rancie i są zwijane. Opony zwijane to wyższa półka, są lżejsze, bardziej zaawansowane i - jeśli chcemy mieć lepsze właściwości jezdne - właśnie takie warto wybierać. Większość zwijanych współczesnych opon do rowerów górskich jest też tubeless ready, czyli umożliwia jazdę bez dętek, ze specjalnym płynem uszczelniającym. Warto z tego skorzystać, bowiem na tubelessie można stosować niższe ciśnienia i podnieść tym samym przyczepność oraz zdolności amortyzujące naszych opon. To szczególnie odczujemy w cross-country i jeździe rekreacyjnej, gdzie rower to często hardtail, a ograniczona objętość opon nie zapewnia zbyt dużo absorpcji nierówności.

Typowy uniwersalny zestaw

Ciężko mówić o jednym przepisie na uniwersalny zestaw, bowiem na trasy ziemne będzie on nieco inny, niż choćby na kamieniste. Dużo o tym mówiliśmy na wstępie... Jeśli jednak mamy proponować coś konkretnego to zawsze warto trzymać się zasady, że przód ma zapewniać świetną przyczepność. Musi trzymać się trasy w każdą pogodę - to gwarantuje sterowność, trzymanie w zakrętach i zwyczajnie bezpieczeństwo jazdy. Natomiast z tyłu opona może być taka sama lub nieco szybsza, szczególnie jeśli zależy nam na prędkości, nawet kosztem przyczepności. To dość popularne, że zawodnicy montują na przód coś, czemu ufają, a na tył trafiają szybkie opony o niższych oporach toczenia. Jeżeli chodzi o szerokość opon - obie mogą być identyczne, bądź tylna 0,1 - 0,2 cala węższa. Warto też pytać bardziej zaawansowanych znajomych, którzy jeżdżą po twoich trasach, jaka jest ich ulubiona opona. Znajomość terenu, właściwości gleby, tego czy trasa sprzyja defektom - to informacje, które mogą wam coś podpowiedzieć, choćby w kontekście szerokości, ochrony antyprzebiciowej, czy ewentualnej rezygnacji z szybszej opony na tył. Kto pyta, nie błądzi...

Polecane przez redakcję

Schwalbe Rapid Rob

Schwalbe Rapid Rob to jedna z najpopularniejszych opon MTB "na początek". Posiada zdecydowanie uniwersalny bieżnik, w którym środkowe klocki są ułożone ciasno, a boczne są nieco bardziej agresywne, aby lepiej trzymać w zakrętach. Rapid Rob jest oponą pod dętkę i posiada stopkę z drutem, dlatego polecamy ją przede wszystkim osobom podchodzącym do MTB bardziej rekreacyjnie lub tym, którzy stawiają pierwsze kroki w kontekście treningu kolarskiego. Rapid Rob kosztuje niewiele, a jednocześnie dostajemy tu dobrą ochronę antyprzebiciową K-Guard. Opony występują w dwóch wersjach kolorystycznych - czarnej oraz czarnej z charakterystycznym białym paskiem. 

 

• Mieszanka gumowa: Sbc
• Wzmocnienie: K-Guard
• Typ: drutowa, pod dętkę
• Waga: 790 g (29x2.25 Inch)
• Ciśnienie: 1.8-3.7 Bar (26-54 psi)
• EPI: 50
• Rozmiary 54-559; 54-584; 54-622; 57-559; 57-584; 57-622
• Cena około 95 zł

Dystrybutor: unibike.pl

Co na rynku?

Poniżej przygotowaliśmy kilka przykładowych modeli uniwersalnych opon MTB z różnych przedziałów cenowych oraz dedykowanych do różnych odmian kolarstwa górskiego.

Rekreacyjna uniwersalna opona MTB

• CST Patrol ma uniwersalny bieżnik, który trzyma się większości typów nawierzchni, a jednocześnie całkiem sprawie się toczy. W wersji drutowanej to budżetowa opona, która sprawdzi się w rekreacyjnej i wycieczkowej jeździe. 

Wyścigowa uniwersalna opona MTB XC

• Model Cross-King to wyjątkowo udany i uniwersalny bieżnik - bardzo dobrze spisuje się w mokrych warunkach, pozwala śmiało i skutecznie pokonywać trasy błotnistych wyścigów, a jednocześnie jest świetny na suchym. W wersji Protection opona jest wzmocniona i bardziej odporna na przebicia.

Uniwersalna ścieżkowa opona 

• Agresywna, ale wciąż dość lekko tocząca się opona do trailowej jazdy. Można śmiało katować na niej ścieżki w każdych warunkach, ale nadal jest to model dość szybki. 

Uniwersalna opona enduro

• Uniwersalna opona enduro. Ma klockowy bieżnik, który sprawdza się na większości typów tras - zarówno gdy jest sucho, jak i po opadach. Przy tym jest dość szybki, sprawnie nabiera prędkości i dobrze podjeżdża.